15 oktober 2022

Wij wonen in een (zeker voor de Randstad) natuurrijke omgeving. Ook al is onze woonplaats Den Haag, de grens met Delft ligt hemelsbreed op 300 meter en 500 meter op loopafstand. Op iets verder lopen vanaf ons huis (circa 900 meter) ligt het Hertenkamp.

Ondanks de bebouwing in Ypenburg is dit park nog steeds relatief rustig. Wij wandelen er graag. Zowel Joke als ik kwamen er al in onze kindertijd en jeugd. Later met onze kinderen en nu met onze kleinkinderen.

Historie

Met dank aan het Stadsarchief Delft een terugblik naar de 18^e eeuw waar de eerste contouren zijn gelegd voor de huidige Hertenkamp. Tot de achttiende eeuw werd voor verwarming en voor het stoken van ovens (die door bakkers, brouwers, branders, plateelbakkers gebruikt werden) hoofdzakelijk turf gebruikt. Die haalde men bij voorkeur uit de directe omgeving zoals de Klein-Vrijenbanse Polder, ten noordoosten van Delft. 

In 1710 tekende landmeter Nicolaas Kruikius een gedetailleerde kaart van het volkomen verwoeste landschap. Tussen de huidige A13, de Tweemolentjesvaart, de Dwarskade bij Nootdorp en de Brasserskade is het land bijna volledig verdwenen. Kruikius kreeg een vergunning van de Staten van Holland om het verveende deel van de polder droog te malen en weer in cultuur te brengen. De Nootdorpse Plassen geven nog een indruk van hoe dit gebied eruitzag in de tijd van de verveningen.

Een soortgelijke kaart werd in 1774 gemaakt door Cornelis de Graat. Alleen gaf hij niet de bestaande, maar de toekomstige staat weer van de uitgeveende Bieslandse Polder. In 1778 werd een vergunning gegeven voor het aanleggen van de op deze kaart aangegeven ringdijk en het droogmalen van het daarbinnen gelegen gebied met de ‘nieuwe watermolen’. De romp van die molen staat nog altijd aan het einde van de Korftlaan. En wie daarvandaan richting Pijnacker fietst over het relatief hooggelegen Virulypad, herkent daarin met gemak de oude ringdijk.

Werkverschaffing

De Hertenkamp is vanaf 1938 aangelegd in het kader van de werkverschaffing. Overigens net zoals het Wilhelminapark aan het  Westplantsoen in Delft. Dit ging niet helemaal zonder slag of stoot getuige deze open brief in de Delftsche Courant. Of deze brief doorslaggevend is geweest voor de vergunning is mij niet bekend.

De Hertenkamp was destijds onderdeel van een groot recreatiepark aan de Tweemolentjesvaart. Een groot deel van dit park is nu nog steeds zichtbaar: naast de Hertenkamp ook  het gebied rondom de Nootdorpse Plassen en het Bieslandse bos. 

De Nootdorpse plassen werden getransformeerd tot een langwerpige vijver die als een rivier door het park stroomt en is nu kenmerkend voor dit gebied. Net zoals de vele paden, de afwisseling en de mooie zichtlijnen. Bij welke weersomstandigheid je hier ook loopt of fietst, het is altijd weer boeiend.

Herfst

Dus zeker ook in de herfst. Met ons jongste kleinkind zijn we pas nog door het Hertenkamp gewandeld dat ik voor de gelegenheid heb omgedoopt tot de Herfstenkamp. Verkleurende bomen, een strakblauwe hemel, vallende blaadjes, rondscharrelende damherten en ook nog de ooievaars op hun nest. Het was een waar genot.

Natuurlijk zijn we ook nog even langs “onze boom” gelopen. Een oude, grote, breed vertakte beuk die nog stamt uit de begintijd van het park. Deze statige dame is al sinds de geboorte van ons eerste kleinkind (2011) een vaste plek om foto’s te maken.  

Een paar dagen later waren de weersomstandigheden compleet anders, maar het genieten niet. De Hertenkamp blijft aantrekkelijk.

Vakantieschool en Wester V

Overigens is er sowieso niet heel veel, qua indeling, veranderd sinds de aanleg. Wel heeft de Hertenkamp onderdak geboden aan verschillende evenementen zoals de vakantieschool.  

Vlak na de Tweede Wereldoorlog hadden ouders, vaak mede door een gebrek aan financiële middelen, geen mogelijkheid om met hun kinderen op vakantie te gaan. Vanuit de lagere scholen kwam toen het idee om met een groep vrijwilligers de schoolkinderen van 4 t/m 12 jaar in hun zomervakantie op een aangename en verantwoorde wijze bezig te houden. Het idee werd werkelijkheid en zo ontstond in 1948 De Vakantieschool.

Midden jaren ’60 ben ik een paar jaar (samen met mijn zus) ook naar De Vakantieschool geweest.

Prijskoeien en fokstieren vormen de hoofdmoot van Wester V, een jaarlijks terugkerend evenement dat sinds 1948 aan het eind van de zomer in Delft plaatsvond. De keuringen waren van wezenlijk belang voor veehouders, die vanuit het hele land belangstelling tonen voor de uitslag. Het evenement verhuist begin jaren 60, als gevolg van de bebouwing in Voorhof, naar de Hertenkamp. Midden jaren ’80 is hier een einde aan gekomen.